شخصیت انسان را از جنبه های متفاوتی مانند ادراک،اراده، تصمیم گیری و غیره در رشته روانشناسی مورد بررسی قرار می دهند که در روانشناسی، شخصیت تعریف های متعددی دارد اما اصلی ترین تعریف که با نظر اکثریت دانشمندان یکسان است: گروهی از واکنش های هر فرد که دارای ثبات و پایداری است و رفتار و احساسات او را پیش بینی می کند.
به نظر می رسد وقتی از شخصیت شناسی حرف میزنیم، یا درباره شخصیت کسی اظهار نظر می کنیم تا حد خوبی می دانیم درباره چه چیزی صحبت می کنیم.
اما اگر کمی جستجو کنید و بخواهید بفهمید که شخصیت یعنی چه؟ به سرعت به نتیجه می رسید که بر سر تعریف شخصیت در روانشناسی اتفاق نظر وجود ندارد و در مورد شخصیت، هرکس بیگاه و سلیقه خود را مطرح کرده است.
بنابراین اصلا نمی توان به سادگی شخصیت را تعریف کنید.
شخصیت انسان چیست؟
شخصیت مجموعه ای از رفتار، اعمال و احساسات است که اصولا در طول حیات هر شخص ثابت است و تغییر نمی کند. روانشناسان شخصیت ،ویژگی های رفتار هر فرد و شباهت ها و تفاوت ها را بررسی می کنند.
شخصیت در هر فردی ویژگی های یکسانی دارد:
- افکار، احساسات، رفتار و غیره در غالب شخصیت بروز می کنند.
- این شخصیت هر چند که به صورت غریزی است و پایدار می ماند اما نسبت به شرایط و وقایع اطراف در طول زندگی ممکن است تغییر کند.
- این شخصیت هر انسان که باعث به وجود آمدن رفتار هایش می شود.
- و مهم ترین ویژ گی این است که شخصیت سازگار و سازمان یافته است.
شخصیت از دید روانشناسی:
شخصیت شناسی از دید روانشناسان این گونه نیست فردی شخصیت دارد فردی ندارد یا شخصیت خوب و شخصیت بد را مورد ارزیابی قرار دهند، آن ها معتقدند که همه ی انسان ها دارای شخصیت منحصر به فرد خود هستند که دارای ویژگی های خوب و بد است که تمام این ها به صورت علمی مورد مطالعه قرار می گیرد و بر همین اساس نظریه های مختلفی مطرح شده مثل نظریه شناختی، روانکاوی کلاسیک و نوین، انسان گرایی، اجتماعی و مهم ترین نظریه، نظریه بیولوژیک و بسیاری دیگر که هر کدام در زمینه شخصیت شناسی مطالبی را مطرح می کنند.
نظریه بیولوژیک:
طبق این نظریه شخصیت هر انسان بر اساس ژنتیک تعیین می شود یعنی این ژنتیک افراد است که شخصیت آن ها می سازد و در این نظریه این امر را ارثی مطرح کرده و نظریه پردازان در این زمینه جنبه های شخصیت را با فرایند های بیولوژیک در ارتباط می دانند.
نظریه روانکاوی :
فروید به عنوان یکی از اولین روانشناس هایی است که در این باره صحبت کرده .او یکسری ناراحتی هایی را در خودش یافت کههیچ منشا ای با جسم نداشت و منوجه شد که این ناراحتی ها همه مربوط به بخشی از ذهن به نام ضمیر ناخود آگاه می باشد.
با توجه به گفته های فروید شخصیت هر انسانی از ۳ بعد ساخته شده :
- نهاد که نشان دهنده ی انواع غریزه ها و تمایلات است که باعث لذت در انسان می شود .
- من یا خود حقیقی که منشا تمام حقیقت ها را دارد .
- و در آخر من برتر که نماینده ی وجدان انسان ها است و مانع از انجام هر کاری برای ارضای غرایز شده.
بعد از فروید ،یونگ که یکی از شاگردان او بود ،به علت اختلاف هایی که بر سر این نظریه داشتن کتاب جدیدی را نوشت .بر اساس نظریه ی یونگ شخصیت هر انسانی شامل بخش های زیر بوده :
- من حقیقی
- ناهشیاری جمعی
- ناهشیاری فردی
- نقاب
- سایه
- آنیما و آنیموس
- صورت های ازلی
وی همچنین شخصیت ها را به دو دسته ی شخصیت های درونگرا و برونگرا تقسیم کرده است.
اختلال های شخصیتی
اگر بخواهیم تعریفی از اختلال های شخصیتی داشته باشیم می توان گفت به رفتارهایی گفته می شود که نتیجه ی آن ها برای دیگران زیان آور بوده .
از جمله ی این اختلالت شخصیتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شخصیت پارانوئید
- اسکیزوئید
- اسکیزوتایپال
- شخصیت ضد اجتماعی
- شخصیت مرزی
- شخصیت نمایشی (هیستریونیک)
- شخصیت خودشیفته
- شخصیت اجتنابی
- شخصیت وابسته
- وسواس–جبری
تعریف دقیق شخصیت انسان:
دغدغه ما در شخصیت شناسی این است که سبک های مختلف رفتار را که از ارگانیسم های مختلف از جمله انسان بر حسب عادت از خود بروز می دهند.
شخصیت انسان یعنی مجموعه دریافت ها، هیجان ها، ذهنیت ها، انگیزه ها و اقدام های یک فرد در تعامل با شرایط محیطی مختلف.
در واقع شخصیت یک مفهوم غیر ضروری است اصلا به تعریف چنین واژه‌ای نیاز نبوده و نیست.
شخصیت شامل رفتار ها، سبک فکرها، شیوه حرف زدن ،درک محیط و تعامل های بین فردی است که پیوسته، بر اساس یک الگوی قابل تشخیص در یک فرد مشاهده می شود.
مهمترین نکته ای که باید در این تعریف ها مد نظر قرار دهیم، این است که تعریف رفتار و شخصیت، شباهت ها و اشتراکاتی دارند.
اما آنچه شخصیت را از رفتار متمایز می کند، پیوستگی دوام و بقاء الگوهای رفتاری است.
مثالی برای درک بهتر:
یکبار فریاد زدن، یعنی شما عصبانی شده اید(رفتار) اما به صورت مکرر و در شرایط مختلف فریاد زدن بر سر این و آن، می‌تواند به این معنا باشد که شما عصبی و نورتیک هستید.
شخصیت شناسی به شناخت شخصیت انسان می پردازد و زمانی می توان به تعریفی واحد از شخصیت رسید که تعریف انسان برای مان مشخص و شفاف باشد.
اما در بسیاری از تعاریف دیگر، مشخصاً به انسان اشاره شده است می توان نتیجه گرفت که ارائه‌دهندگان آن تعریف ها ،انسان را موجودی متمایز است از سایر جانداران در نظر گرفته اند.
پس به سادگی می توان حدس زد که نمی توان ویژگی‌ها و صفات باثباتی را برای انسان تصور کند و معتقد است که این ماشین مکانیکی، در طول زمان و در شرایط مختلف، می تواند به طور کلی تغییر کند.
عوامل شکل دهنده ی شخصیت انسان ها
دوتا از مهم ترین عامل های شکل دهنده ی شخصیت هر فرد :
- ژن : که این فاکتور به معنی اخلاق هایی است که از اجداد خود به ارث میبریم .
- محیط: محیط پیرامون ما که در آن بزرگ شدیم و رویدادها و حوادثی که در آن دوران در این محیط برای ما اتفاق افتاده نقش بسزایی در شکل گیری شخصیت انسان ها دارد .
نبض کیهانی:
سایت روانشناسی نبض کیهانی آماده ی خدمت رسانی در زمینه های پاکسازی ضمیر ناخودآگاه جمعی و ارتباط با ضمیر ناخودآگاه دیگران , شناخت کودک درون خود و راه های داشتن کودک درون شاد و به علاوه بررسی استعدادهای فرزندان و بررسی اهداف روانشناسی کودک در زندگی فرزندانمان می باشد.
یادتان باشد که ما فقط یک بار زندگی می کنیم . با توجه به مشکلات مختلف اقتصادی، تربیتی و غیره مسلما فشار هایی روی ما قرار دارد. در اینجا موظفیم برای بهبود کیفیت زندگیمان به خود این شانس را داده تا با مشاوره روانشناسی این موضوعات را حل کنیم.
پی فرد مراجعه کننده به مراکز روانشناسی اصلا دیوانه نیست. بلکه برای خود و زندگی اش ارزش قائل است.
بنابراین روانشناسی رستگاران روشنی وجود شما را در زمینه های مختلف دیگری همچون مشاوره زناشویی و روانشناسی بالینی کودک و نوجوان ، موارد دیگر مثل بیداری کودک درون و… یاری می رساند.
