اختلال شخصیت وسواس جبری با نام اختصاری OCPD یا به عبارتی Obsessive-Compulsive Personality Disorder, یکی از اختلالات شخصیتی و عصبی بوده که با زیاده روی در نظم و کمال گرایی تعیین می شود درواقع نوعی اختلال شخصیتی است که افراد در کمال گرایی و نظم و پاکیزگی مشخص می شود این افراد مبتلا به احساس نیاز شدیدی اعمال استانداردهای خود در محیط بیرونی دارند. این دسته از افراد به شدت دوست دارند تا اعمال و رفتار خود را در خارج از محیط پیرامون گسترش دهند و آن را به نوعی الگو برای دیگر افراد قرار دهند. ما در این مقالات قصد داریم تا شما را بیشتر با این موضوع آشنا کنیم تا اطلاعات لازم و کافی را در این زمینه کسب کنید.
چه کسانی دچار اختلال شخصیت وسواس جبری می باشند:
افراد دارای اختلال شخصیت وسواس جبری دارای خصوصیات رفتاری زیر می باشند:
- در بیان کردن احساسات درونی خود به افراد مختلف دچار مشکلات اساسی هستند و نمی توانند به خوبی آن را بیان کنند.
- دوست شدن و ارتباط نزدیک با افراد دیگر برایشان مشکل است
- یکی از ویژگی های مثبت این دسته از افراد سخت کوش بودن آنها می باشد، اما همین عامل باعث می شود تا فرد کمی کمال گرا شود و بازدهی مطلوبی نداشته باشد.
- عموما این افراد زود خشمگین شده و از کوره در می روند، اما افرادی عدالت طلب هستند.
- به دلیل نداشتن ارتباط مناسب با افراد و عدم روابط مطلوب در بیان احساسات، پس از مدتی از اجتماع دور شده و دچار انزوا می شوند.
- به ندرت افسردگی نیز نصیب آنها خواهد شد.
یکی دیگر از ویژگی های بسیار بد افراد مبتلا به OCPD این است که آنها فکر می کنند که طرز اندیشه، تفکر و رفتارهایشان دقیقا درست ترین و کاملترین اندیشه و رفتار است و هر کسی که خلاف چنین کاری را انجام دهد در اشتباه خواهد بود، در صورتی که اصلا این چنین نیست. همچنین اختلال شخصیت وسواس اجباری یعنی OCPD با اختلال وسواس جبری یعنی OCD یکسان نمی باشد و با یکدیگر تفاوت دارند.
از نشانه های این بیماری:
از مهمترین علائم و نشانه های این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهمترین آنها کمال گرایی افراطی می باشد که در نتیجه و سرانجام کارها عملکرد درست و مطلوبی به دست نمی آید و وظیفه و کار محول شده به پایان نخواهد رسید.
- دارا بودن رفتاری بسیار رسمی و خشک بدون انعطاف پذیری مناسب
- صرفه جویی بیش از حد در پول
- توجه کردن به تمامی جزئیات
- وقت شناس بودن و یا به نوعی آن تایم بودن
- از خودگذشتگی بسیار زیاد در انجام کارها برای تامین مخارج زندگی و خانواده
- دارا بودن نوعی بینش در زمینه ذخیره کردن اقلام فرسوده و بدون استفاده
- نداشتن اعتماد به اشخاص دیگر در انجام دادن بخشی از کار به دلیل خراب شدن کل کار
- داشتن برنامه ریزی بسیار دقیق در انجام دادن کارها
- تابع قوانین و پایبند بودن به آن
- دستور دادن در انجام کارها و علاقمند بودن به آن
- داشتن طرز تفکر به درست پنداری
اگر تمامی و یا بخشی از موارد فوق در فرد مشاهده شود و در مدت زمان کوتاهی باعث عدم ایجاد ارتباط مناسب با افراد شود، قطعا اختلال شخصیت وسواس جبری در فرد وجود دارد.
علت ایجاد اختلال OCPD:
این اختلال نیز مانند دیگر اختلال های روان شناختی دارای علت مشخص و دقیقی نمی باشد. اختلال مربوط به این بیماری می تواند ریشه در کودکی فرد داشته باشد. همچنین ژنتیک افراد نیز عامل دیگری است که باعث بوجود آمدن چنین اختلالی در فرد خواهد شد. برخی از افراد بدون آنکه دلیل این اختلال را بدانند، به آن گرفتار می شوند اما برخی دیگر نیز زمان دقیق آن را به یاد خواهند آورد. مثلا فشار خانواده برای داشتن فرزندی کامل و قرار دادن فرزند تحت فشار زیاد و دور کردن آنها از محیط بازی با افراد هم سن می تواند باعث بروز برخی از این اختلالات شود.
همچنین بنیاد مربوط به اختلال OCPD نیز تخمین زده است که مردان نزدیک به دو برابر نسبت به زنان به این بیماری دچار می شوند. همچنین طبق تحقیقات و مشاهدات صورت گرفته توسط مجله ارزشیابی شخصیت، اختلال شخصیت وسواس اجباری جز شایع ترین بیماری وسواسی در دنیا بوده که حدود ۲ تا ۷ درصد را شامل می شود. عموما افرادی که دارای بیماری وسواس باشند عموما مبتلا به OCPD می باشند.
روش درمان اختلال شخصیت وسواس اجباری:
مهمترین عامل و مفیدترین روش درمان مبتلایان به این بیماری، همراهی دوستان نزدیک و یا خانواده فرد یا همان ارتباطات جمعی می باشد. البته در کنار آن نیز انجمن های حمایتی زیادی نیز با شما همراه خواهند بود که می توانند در بهبود فرد بیمار کمک شایانی کنند.
ویژگی های اصلی افراد دارای این بیماری:
۱- نمی توانند احساسات خود را بیان کنند
۲- آنها در تشکیل و حفظ روابط مشکل دارند
۳- آنها افرادی سختکوش هستند ولی به خاطر وسواسی که دارند در کارهای خود موفق نیستند
۴- آنها افرادی عادل و خشمگین و عصبانی هستند
۵- اغلب منزوی و دور از اجتماع هستند
۶- اغلب دچار اضطراب و افسردگی هستند
این افراد هرگز فکر نمی کنند که کارهایشان اشتباه است بلکه به این باور هستند که کار آنها تنها راه صحیح است.
دلایل اختلال شخصیت وسواسی جبری چیست؟
هنوز علتی برای این شخصیت وسواسی اجباری نیست این اختلال ممکن است ترکیبی از ژنتیک یا تجارب دوران کودکی باشد.
چه کسانی در معرض خطر بیشتر ابتلا به این اختلال شخصیتی وسواسی جبری هستند؟
بنیاد اختلال وسواسی-جبری تخمین زده که مردان تقریباً دو برابر بیشتر از زنان به شخصیت وسواسی جبری مبتلا هستند کسانی که به بیماری بهداشت روان مبتلا هستند با احتمال بیشتری با اختلال شخصیت وسواسی جبری تشخیص داده میشود برای درمان این افراد مبتلا همراهی درد درمان توسط همسر یا دوست توصیه میشود نزدیک شدن به این افراد بسیار دشوار می باشد حمایت این افراد از طریق نزدیکان خیلی می تواند موثر باشد.
مهمترین کار این است که رفتارهای فرد مبتلا را بخشی از شخصیت وی و یک ویژگی پایدار بدانید و قبل از اینکه در مورد خواسته و نحوه انجام کار با او بحث کنید آیا ارزشش را دارد اگر دیدید که فرد کارهایی که شما خواسته اید انجام دهید را دوباره خودش انجام میدهد زیرا احساس می‌کند که با استانداردهای وی تطابق ندارد و ترجیح می دهد خود آن کار را بکند ناراحت نشوید زیرا این یکی از ویژگی های افراد مبتلا است و بازتاب منفی در مورد شما نیست.
اما اکثر روانشناس و روانپزشک ها برای درمان اختلال شخصیت وسواس جبری راه کارهای زیر را اجرا می کنند:
روش CBT
CBT یا همان درمان شناختی رفتاری اولین اقدامی است که روانپزشک برای درمان بیمار خود تجویز خواهد کرد. CBT یعنی دادن مشاوره به فرد بیمار برای کمک به بهبود تدریجی آن می باشد. در این جلسات که به صورت پیوسته و طبق برنامه ریزی انجام می شود، فرد مبتلا به OCPD در مورد ترس، عدم ارتباط خود با دیگران، افسردگی و … با روانشناس خود صحبت و همکاری می کند. روانپزشک مربوطه نیز در اکثر اوقات فرد را به ورزش کردن، انجام دادن تفریحات سالم، وقت گذراندن با خانواده و … ترغیب می کند و از فکر کردن زیاد به کار منع می کند.
درمان به وسیله دارو:
در صورت نیاز و برای کاهش اضطراب ، پزشک دارو SSRI را که مربوط به مهار کننده باز جذب سروتونین می باشد را برای بیمار تجویز خواهد کرد. توصیه می شود که مصرف دارو مقطعی باشد و به هیچ وجه به درازا کشیده نشود.
آرام سازی بدن:
انجام حرکات ورزشی تنفسی و مناسب به منظور آرام سازی بدن یکی دیگر از روش های رایج و معمول در درمان افراد مبتلا به OCPD می باشد که باعث کاهش اضطراب و تنش در افراد می شود. از مهمترین ورزش ها برای انجام این کار می توان به یوگا و معنی مدیتیشن اشاره کرد که برای آرامش عضلات بدن بسیار مفید است.
تیم رستگاران روشنی وجود در نبض کیهانی دارای مهارت در زمینه های مختلف علم روانشناسی هستند که می توان به پاکسازی ضمیر نا خودآگاه، نکات علم روانشناسی کودک، انجام درست یوگا و معنی مدیتیشن و غیره اشاره کرد کافی است با ما در ارتباط باشید.
