وسواس فکری و عملی

وسواس فکری و عملی درواقع افکاریست که دائما به ذهن فرد خطور کرده و اورا دچار تردید می کند که آیا واقعا آن را تمام و کمال انجام داده است یا نه .طبق آزمایش های انجام شده فرد بیمار کنترلی بر این افکار خطور کرده ندارد .به عنوان مثال فرد بعد از شستن دستانش دوباره به این فکر می افتد آیا این کار را تمام و کمال انجام داده؟ آیا لا به لای انگشتان خود را هم شست یا نه ؟

 در وسواس فکری و عملی این افکار ممکن است به ذهن سایرین هم برسد اما تفاوت آن این است که مردمان سالم معمولا آن ها آنقدر جدی نمی گیرند و به کار های روزمره ی خود ادامه می دهند ولی این افکار برای فرد بیمار بسیار آزار دهنده بوده و او را از انجام کارهای روزمره باز می دارد. 

اختلال وسواس فکری و عملی یک اختلال روانی است که در آن فرد افکار خاصی را به طور مکرر تجربه می کند و یا نیاز به انجام مکرر اعمال خاصی را احساس می کند.
تا حدی که باعث پریشانی یا اختلال در عملکرد عمومی فرد می شود.
فرد برای مدت زمان کوتاهی، قادر به کنترل افکار و اعمال وسواسی نیست، وسواس ها تا حدی رخ می‌دهد که زندگی روزمره فرد تحت تاثیر منفی قرار می گیرد به طوری که اغلب بیش از یک ساعت در طول روز  صرف پرداختن به این وسواس ها می شود.

انواع مهم وسواس فکری و عملی

وسواس های فکری انواع مختلفی دارد که میتوان اینجا به چند مورد از مهم ترین آن ها اشاره کرد.

• وسواس نسبت به در امان ماندن دیگران و صدمه نرسیدن به آنها (مثلا دائما در فکر آن هستند که نکند یکی از عزیزانش تصادف کند) .
• وسواس نسبت به سلامت خود و دیگران مثلا نبادا مریضی لاعلاج بگیرد یا اطرافیانش به خاطر او بیمار شوند.
• دائما نگران طرز فکر دیگران نسبت به خودشونن .
• نگران رفتارهای خود در جمع اند که مبادا کار اشتباهی انجام بدن که باعث عوض شدن نظر دیگران  شود.
• وسواس شدید نسبت به تمیزی و قرار گرفتن هر چیزی درست سر جای خودش.

اختلال وسواس چیست؟

وسواس و افکار مزاحم یک فشار فکری است برای ادامه یک فکر یا یک عمل که فرد به غیرمنطقی بودن آن آگاه است اما قادر نیست جلوی آن را بگیرد.
روانشناسان وسواس را نوعی بیماری شدید می دانند که تعادل روانی و رفتاری را از بیمار سلب می کند و او را در سازگاری با محیط دچار اشکال می سازد.

از انواع وسواس می توان گفت:

۱- وسواس فکری:

وسواس فکری یعنی فکری که فرد علی رغم میل خود مرتبا در ذهن خود به آن مشغول است و قادر به رهایی از آن نیست و همیشه سعی می کند به نتیجه برسد که هیچ وقت چنین نتیجه‌ای حاصل نمی شود.
به خاطر همین فرد در مورد امورات زندگی نمی‌تواند هیچ تمرکزی داشته باشد نمونه ای از وسواس و افکار مزاحم را که می توان بیان کرد عبارتند از:
۱- اندیشه درباره بدن
۲- رفتار حال یا گذشته
۳- افکار افراطی

۲- وسواس فکری عملی:

یعنی فشار فکری که فرد را به انجام و یا تکرار یک عمل وادار می کند مثل شستن دست به کرات با وجود اینکه می داند این عمل غیر منطقی است اما قادر به انجام ندادن آن نیست.

خطرات وسواس فکری و عملی:

گاهی اوقات یک فرد وسواسی ساعت های طولانی در حمام می ماند که این نوع وسواس فکری عملی بسیار خطرناک است.
وسواس عملی به شکل های گوناگون خود را بروز می دهد.

مثل شستشوی مکرر: که این بیماری نزد زنان بیشتر است.
رفتار منحرفانه: نمونه آن اجبار برای دزدی است در افرادی دیده می‌شود که نیاز مادی ندارد.
دقت وسواسی: نمونه‌ای در منظم کردن بیش از اندازه وسایل است.
شمردن: مثل شمردن پله ها که اسرار در این است اشتباهی در این امر صورت نگیرد.
راه رفتن: راه رفتن اجباری است شخص از این سو به آن سو راه میرود و اصرار دارد که قدم هایش معین و منظم باشد.

پس یکی از علل های وسواس های فکری و عملی این است که بعضی ها اعتقاد دارند عوامل ژنتیکی موثر است ولی از جمله عوامل اساسی در وسواس و افکار مزاحم افسردگی است و خود افسردگی هم به دلیل وقایع تلخ خانوادگی و عدم اعتماد به نفس و کمرویی و همچنین طرز تفکر و توقعات فرد از محیط می‌تواند عامل به وجود آورنده وسواس باشد.

عوارض ناشی از این وسواس:

این بیماری با اختلال تیک، اختلال اضطراب و افزایش خطر خودکشی همراه است،
علت بیماری ناشناخته است، به نظر می‌رسد عوامل ژنتیکی موثر می باشد.
عوامل خطر شامل سابقه کودک آزاری یا حوادث استرس زا است. غالباً فرد مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی، کاری اجباری را برای از بین بردن یا کاهش تاثیر وسواس به طور موقت انجام می دهد. انجام ندادن آن باعث بروز پریشانی می شود.
(OCD)از نظر شدت آن متفاوت است، اما اگر درمان نشود می تواند توانایی عملکرد فرد در محل کار، مدرسه یا خانه را محدود کند.
این مشکل می تواند با شرایط دیگری از جمله اختلال اضطراب، افسردگی و اختلالات اشتها همراه باشد.
این نوع از اختلال وسواس فکری عملی برای اولین بار در دوران کودکی یا اوایل بزرگسالی ظاهر می شود.
این وسواس یا اجبار در روز بیش از یک ساعت طول می کشد و باعث ایجاد ناراحتی یا اختلال بالینی قابل توجهی برای فرد می شود.
این اختلال ممکن است شامل افکار مربوط به آلودگی، تمایل به نظم و افکارتابو مربوط به روابط جنسی، اعتقادات دینی سختگیرانه و آسیب به خود و دیگران است.
داروهای درمان اختلال وسواس فکری عملی شامل داروهای ضد افسردگی قدیمی مثل کلو میپرامین و داروهای جدیدی همچون فلوکستین و سراتین نیز هستند.

این افراد به چند گروه مجزا تقسیم شده اند که هر کدام دارای ترس هایی هستند :

وسواس شستشو: این افراد دائما ترس از آلودگی دارند و بیشتر زندگی خود را صرف تمیزی و شستشو می کنند.

ترس از دور ریختن وسایل: این افراد از دور ریختن وسایل هراس دارند که نکنه در آینده دوباره به آنها احتیاج پیدا کنند درنتیجه همیشه تلاش بر ذخیره سازی وسایلی دارند که حتی ممکن اصلا به آنها نیازی نداشته باشند.

افرادی که جز وارسی کننده ها هستند: این افراد دائما شک دارند نسبت به انجام کار های آسیب زا و مدام برای اطمینان آن ها را چک می کنند ، مثلا چک کردن قفل درب خانه یا ماشین .

افراد شکاک: این افراد دائما نسبت به درست انجام دادن درست کارهایشان شک دارند .

افراد شمارشگر: این افراد دائما در حال برنامه ریزی و فکر کردن به نظم و ترتیب همه چیز در زندگیشان به صورت افراطی اند.

برای کسب اطلاعات بیشتر نسبت به این بیماری و راه های قطعی درمان آن می توانید با تیم روانشناسی رستگاران روشنی وجود تماس گرفته و از مهارت های روانشناس های مجرب ما برای درمان استفاده کنید . علاوه بر درمان اختلال های شخصیتی، ما در زمینه ی  درمان بیماری با ضمیر ناخودآگاه، آموزش مدیتیشن و بررسی معنی آن و روانشناسی کودک هم چنین اهمیت روانشناسی در زندگی کودک و تقویت قوه ی شهود و الهامات درونی نیز فعالیت می کنیم برای اطلاعات بیشتر درباره پیام های کودک درون و یا انواع مشاوره برای ازدواج موفق تماس بگیرید.