بررسی شخصیت شناسی یا آرکیتایپ ها و مزایای شناختن آنها

بررسی شخصیت شناسی یا آرکیتایپ ها و مزایای شناختن آنها ، حدود پنج قرن قدمت دارد، آرکی به معنای قدیمی – ریشه داربودن است ٫ تایپ به معنای مدل ، الگو‌که درحوزه روانشناسی تحلیلی به مدلهای رفتاری متعددی اشاره شده است که با شناخت آنها میتوانیم ارتباطات موثری را ایجاد نماییم

خیلی از مواقع فکر میکنم که چه کاری نیازه انجام بدم تا زندگیم بهتر بشه و دنبال ایده های تکراری و یکسان نباشم، انگار رفتارم با زمزمه های ذهنی درونم هماهنگه، شاید متناقض عمل میکنم و دارای تعارض ذهنی هستم.     

بیاییم از امروز برای یک تغییر، یک تحول که نقطه عطف زندگی ما است اقدام کنیم، یاد بگیریم که خلاق و طراح زندگی مان باشیم، بنابراین نیازمند یک بازاندیشی هستیم و نگرش مان را به زندگی تغییر دهیم. با شناخته ها به سمت ناشناختهها برویم، ارتباطات و روانکاوی ارتباطات را بشناسیم و به آن عمل کنیم، خودشناسی، شخصیت شناسی و احساسات غریزی خود را بشناسیم و شفاف نماییم و جنبه های منفی آن را مدیریت کنیم و وارد مرحلهای از زندگی بنام سفر قهرمانی شویم، شاید نیازمند پویشی در درونمان باشیم. 

اگر چرایی در زندگیتان وجود دارد مؤسسه رستگاران روشنی وجود با شما سهیم خواهد شد و شاید در مسیری درست و دلخواه قرار بگیرید.    

نظریه شخصیت شناسی آرکتایپی چیست؟

پروفسور کارل گوستاو و یونگ روانپزشک و فیلسوف بزرگ سوئیسی که در کنار زیگموند فروید از پایه گذاران دانش نوین روانکاوی میباشند.
مطالعه خود را بیشتر بر روی بخش ناخودآگاه ذهن کرده است که آن را در دو حالت کلی «ناخودآگاه فردی»و«ناخودآگاه جمعی» تعریف می کند.
یونگ ،ناخودآگاه جمعی را میراثی از دوره های نخستین زندگی بشر که در حافظه تاریخی انسان ها ثبت شده است و همه مردم در آن سهیم هستند، معرفی می کند.
یونگ پس از پرداختن به ناخودآگاه جمعی،نظریه آرکتایپ ها را به منظور روشن کردن اجزای شخصیت انسان ارائه می دهد.
به عقیده او،آرکتایپ،«افکار غریزی و مادرزادی» و تمایل به رفتارهایی است که انسان ها بر طبق الگوهای از پیش تعیین شده انجام می دهند.
یونگ به تکراری و عمومی بودن شخصیت ها و رویدادهای زندگی در انسان ها پی برد.
یونگ و برخی از شاگردانش از جمله خانوم شینوا بولن،تیپ های شخصیتی مردانه و زنانه را بر اساس اسطوره های یونانی و داستان زندگی آن ایزدان و ایزدبانوان تحلیل و تعریف می کند.

مقدمه ای بر خودشناسی و شخصیت شناسی  

یکی از ابتدایی ترین و مهم ترین کارهایی که تناسب دارد هر انسانی در زندگی انجام دهد، شناخت خود باشد. در این فراز، انتخاب های درست تر، روابط بهتر ومؤثرتر، موفقیت و پیشرفت ها و اعتماد به نفس مناسبتری ایجاد خواهد شد. شخصیت شناسی با مطالعه بر روی شباهت های انسان ها، به ارائه مدل های کلی و مشخصی برای شخصیت افراد، می‌پردازد و به ما کمک می‌کند تا به شناخت از خود نزدیک‎تر شویم. در عین اینکه با شناخت شخصیت های گوناگون، می‌توانیم با خلقیات اطرافیانمان هم آشنا شویم و بهترین نحوه تعامل را با آنها دریابیم. 

در تحلیل روان آدمی، نظریه های مختلفی برای شخصیت شناسی مطرح شده است. که هر کدام، دسته بندی های مختص خود را برای شخصیت انسان ارائه می‌دهند. در این میان، شخصیت شناسی آرکیتایپی یکی از جذاب ترین و کاربردی ترین نظریات در این حوزه می‌باشد. 

در این فراز و پست های آتی همراه ما باشید تا هم با موضوع آرکتایپ و هم انواع آرکیتایپ مردانه و زنانه و خصوصیات آنها آشنا شوید. 

مفاهیم ویژه در شخصیت شناسی 

• آرکی تایپ : گرایش های ارثی موجود در ناخودآگاه جمعی کهن الگو یا آرکیتایپ نام دارد و تعیین کننده ذاتی تجربه های روان آدمی هستند که به فرد آمادگی می دهد تا رفتاری همانند آنچه که اجداد وی در موقعیت های مشابه از خود ظاهر می ساختند، بروز دهد.  

• آنیما : عبارت است از وجود انرژی زنانگی در درون مردان 
• آنیموس : عبارت است از وجود انرژی مردانگی در زنان 
• ناخودآگاه : داراي دو لايه است. لايه سطحي تر عبارتست از ناخودآگاه شخصي شامل تمام خاطره ها، آرزوها و سایر تجارب مربوط به زندگی فردی است که سرکوب و یا فراموش شده اند و لاية عمیق تر ناخودآگاه جمعي است که برای فرد ناشناخته است و شامل تمامی تجارب نسل های پیشین و تکاملی جهان است و پایه شخصیت را شکل می دهد.  
• ایگو : ايگو یاخودآگاهي در برگيرندة آگاهي ما ازجهان بيرون و آگاهي ما از خويشتن است. 
• خود ( self ) : يعني كوشش ناخودآگاه ما براي مركزيت، تماميت و معني و عبارتست از ظرفيت ذاتي براي كليت، تمايل دروني براي متوازن كردن و آشتي دادن جنبه هاي متضاد شخصيت و يك اصل ناخودآگاه كه كل زندگي رواني را هدايت مي كند و منتج به ايگو مي شود كه با واقعيت بيروني مصالحه مي كند و تا حدودي به وسيلة آن شكل مي پذيرد. 

• سایه : محروم ساختن خود از تعادل، يكپارچگي شخصيت و موهبتهاي پنهان، در بخشِ تاريكِ وجودمان يعني «سايه شخصيت» است. 
• نقاب ( پرسونا ) : شخصيت بيروني واسطة بين ايگو و دنياي واقعي است. پرسونا یا نقاب ايگو يعني تصويري كه فرد به جهان بيرون عرضه مي كند که با توجه به نقش هايمان تغيير مي كند. 

نظریه شخصیت شناسی یا آرکیتایپها 

نظریه آرکیتایپ ها به منظور روشن کردن اجزای شخصیت انسان ارائه میگردد. آرکیتایپ، افکار غریزی و مادرزادی و تمایل به رفتارهایی است که انسان ها بر طبق الگوهای از پیش تعیین شده انجام می‌دهند. به عبارتی آرکیتایپ تصاویر و رسوباتی است که بر اثر تجربه های مکرر پدران باستانی به ناخودآگاه بشر راه یافته است. پس از پی بردن به تکراری و عمومی بودن شخصیت ها و رویدادهای زندگی در انسان ها به این نتیجه رسیدند که افسانههای تاریخیای که در فرهنگ های مختلف وجود دارند با روش های نمادین، تجربیات درونی مردم را به نسل های بعد انتقال می‌دهند و این داستان ها که به کرات در هنر و ادبیات نقاط مختلف جهان مطرح شده اند، ساختار زندگی ما را شکل  می‌دهند. در تمامی این داستان ها تعداد محدودی الگوهای نمادین و رفتاری اصلی وجود دارند. 

تیپ های شخصیتی مردانه و زنانه ( انرژیهای مردانه و زنانه ) را بر اساس اسطوره های یونانی و داستان زندگی آن ایزدان و ایزدبانوان تحلیل و تعریف می‌کنند و بر همین اساس نامگذاری تیپها بصورت اسطورهای و یونانی انجام گرفته است. 

نکات و کارکردهای شخصیت شناسی آرکتایپی:

یکی از مهمترین نکات در بحث شخصیت شناسی آرکتایپی این است که هر فرد مجموعه ای از آرکتایپ ها (الگوهای مختلف شخصیتی) است.
این نکته جالب توجه است که:
با توجه به محیط،شرایط زندگی و….ممکن است که برخی از آرکتایپ ها به شکل غالب و برخی به شکل سرکوب در فرد بروز پیدا کند.
باشناخت و تمرین های لازم و کنترل، می توان آرکیتایپ ها را به تعادل رساند.
سرکوب ها را تقویت و غالب ها را به نقطه تعادل نزدیکی کرد.
و در نهایت به تعادل در تمامی جنبه های زندگی دست یافت.
نکته دیگر اینکه این ۱۵ تیپ و انرژی روانی در همه افراد در جریان است.
اما تیپ های مردانه بیشتر در مردان و تیپ های زنانه در زنان بروز می یابند.
بااین وجود،شناخت کلیه آرکتایپ ها برای همه افراد مفید است.
چرا که هر زن و مردی در زندگی اش یک مرد و یک زن مهم هست که شناخت راز های او به رابطه شان کمک می کند.

شناخت آرکیتایپ ها به ما کمک می‌کند تا :  

الف) خودمان و استعدادهای نهفته یا نقطه ضعف هایمان را بهتر بشناسیم. مدیریت کنیم و در شرایط مختلف زندگی به آرکیتایپ لازم فراخوان دهیم و سپس از آن بعد شخصیتمان بیشتر کمک بگیریم. 

ب) رفتارهای اطرافیانمان را بهتر درک و تحلیل کنیم و رفتار مناسب و صحیح تری در مقابل آنها نشان دهیم. از تفاوت رفتارها، آزرده خاطر و برآشفته نشویم. به جای برخوردهای تند و مقابله با آنچه نمی‌شناسیم و از ما دور است، با فهم و درک بیشتر به تعامل با افراد بپردازیم. 

ج) این نکته جالب توجه است که با توجه به محیط، شرایط زندگی و … ممکن است برخی از آرکیتایپ ها به شکل غالب و برخی به شکل سرکوب در فرد بروز یابند. 

د) با شناخت و تمرین های لازم و کنترل، می‌توان آرکیتایپ ها را به شرایط احراز متعادل رساند، بعبارتی سرکوب ها را تقویت و غالب ها را به مدیریت نمود و در نهایت به نقطه مطلوب در تمامی جنبه های زندگی دست یافت. بهترین حالت و وضعیت برای هر فرد قرار گرفتن در وضعیت تعادل و بهره جستن از تمامی آرکیتایپ ها و ویژگیشان در شرایط مختلف زندگی است. 

درباره ی نبض کیهانی

اگر می خواهید با مفاهیمی چون سایه شخصیت و یا تجربه های زیسته آشنا شوید مطالب سایت را مطالعه نمایید.برای درک بیشتر مفهوم  سایه شخصیت و نقش آن در زندگی خود پبشنهاد میشود مطلب مربوطه را مطالعه نمایید

همچنین می توانید با کنترل گره های روانی و عقده ها و یا سفر قهرمانی بتوانید به کمال شخصیتی برسید.