تعریف روانشناسی اجتماعی

تعریف روانشناسی اجتماعی یکی از زیر شاخه های علم روانشناسی بوده که در مورد مسائل، مشکلات و رفتارهای فردی در یک جامعه می پردازد. موضوع اصلی مورد مطالعه در روانشناسی اجتماعی، تاثیرات رفتار اشخاص دیگر در یک جامعه بر فرد مورد نظر می باشد.

تاریخچه روانشناسی اجتماعی به زمانهای بسیار دور برمی گردد از زمان افلاطون و سقراط. در عصر حاضر از دانشمندان مانند تارد ولویون را میتوان نام برد که بسیار در این زمینه کوشیده اند اینان تحت تاثیر روانشناسی شارکو رفتارهای اجتماعی را حاصل تلقین دانسته و منجر به نوشتن بعضی کتب شده اند موضوعات اصلی این شاخه روانشناسی اجتماعی اجتماعی در طی صد سال تا کنون تفاوت عمده ای نکرده است آنچه مشخص است.

تعریف روانشناسی اجتماعی دقیقا چیست؟

برخی از افراد فکر می کنند که علم روانشناسی اجتماعی با علم جامعه شناسی تطابق کامل دارد ولی اینگونه نیست. زیرا در جامعه شناسی مطالعه بر روی تعداد مهاجرت های افراد، نسبت جنسیت های مرد به زن، تمایل های افراد به یک موضوع خاص و … بحث می شود.

اما در مورد شاخه مورد مطالعه یعنی Social Psychology موضوع اصلی بررسی دقیق رفتارها، افکارها، عمل و عکس العمل فرد در جامعه می باشد که بر مبنای رفع نیازهای غریزی و حتی جنسی فرد می باشد. اگر موضوع مورد مطالعه برای رفع نیازهای اساسی فرد نباشد این علم پاسخگو نخواهد بود.

پس حتما این نکته را مد نظر قرار دهید که موضوعی شبیه به نفس کشیدن در حیطه کاری این علم وجود ندارد، زیرا برای رفع نیازهای اساسی ما نفس نمی کشیم.

بین روانشناسی اجتماعی با سایر رشته‌های علوم اجتماعی مرز روشنی وجود ندارد این رشته به طبیعت اجتماعی افراد علاقه مندی خاصی دارد این رشته همچنین علاقه مند است بداند چگونه هریک از اعضای جامعه از محرک‌های محیط اطراف خود تاثیر می پذیردیعنی این شاخه در مورد رفتارهای متقابل افراد بر یکدیگر به طور علمی بحث کرده و عملکرد و بازخورد رفتاری آنها را در جمع مورد مطالعه موردی قرار می دهد.

فرق تعریف روانشناسی اجتماعی با جامعه شناسی در این است که روانشناسی اجتماعی رفتار فرد را در جامعه مورد بررسی قرار می‌دهد اما جامعه شناسی به رفتار گروه‌های انسانی توجه خاصی مبذول می‌دارد

تاریخچه و سیر تدریجی روانشناسی اجتماعی

ارسطو و افلاطون جز نخستین افرادی بوده اند که علم روانشناسی اجتماعی را ایجاد و مورد بررسی قرار دادند. هر یک ایده ها و نظریه های خاصی را برای افراد و رفتارهای متقابل بین آنها برشمرده اند.

افلاطون پس از بررسی های دقیق افراد در یک جامعه کتابی را تحت عنوان “جمهوریت” به رشته تحریر درآورده است که در آن افراد مختلف را در یک دسته خاص قرار داده و به نوعی آنها را طبقه بندی می کند.

در این طبقه بندی عیارهای خاصی وجود دارد و برخی را شبیه به طلا و برخی دیگر را شبیه به نقره، برنز و آهن قرار می دهد اما ارسطو به طور کلی انسان را به مانند حیوان اجتماعی در نظر می گیرد.

یعنی مثل اکثر حیوان ها، علاقمند به جمع می باشند و دوست دارند که با افراد دیگر زندگی کند. پس از ارسطو، آقای فریدریش هگل یکی از بزرگترین فلاسفه دانان آلمانی در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی تعریف دقیق تری از روانشناسی اجتماعی را ارائه می دهد و در ارتباط با این علم می گوید:

رابطه بسیار محکمی بین توسعه ذهنی اجتماعی و جامعه وجود دارد، یعنی هر چقدر رشد ذهنی در یک اجتماع بالاتر رود، جامعه نیز به همان نسبت پیشروی خواهد کرد و رفتارهای اجتماعی مردم تغییر پیدا می کند.

پس از آن نیز دانشمندان و روانشناسان زیادی در مورد روانشناسی اجتماعی نظرات مختلفی را بیان کرده اند که می توان به: لازاروس، وودت، هابز و … اشاره کرد.

نخستین کتاب های روانشناسی اجتماعی

پس از نظرات مختلف ارائه شده توسط دانشمندان و همچنین خلق ایده ها و نظریات مختلف در بخش قبلی، نخستین کتاب کامل در مورد روانشناسی اجتماعی در سال ۱۹۰۸ میلادی توسط آقای مک دوگال نوشته شده است.

که جز ابتدایی ترین کتاب در این زمینه بوده که به صورت اجمالی در مورد اخلاق ها، احساسات، مذاهب و شخصیت های افراد سخن گفته شده است. محتوای اصلی کتاب در مورد فرد می باشد و رفتار فرد را یک عامل غریزی توصیف کرده است که با کتاب های حال حاضر مطابقت ندارد، زیرا تاثیرات اجتماع بر روحیات فرد اثر دارد و منجر به فقط فرد نمی شود.

کتاب بعدی توسط آقای آلپروت در سال ۱۹۲۴ میلادی در مورد روانشناسی اجتماعی نگاشته شده است که میزان تطابق آن با موضوع حال حاضر بالا می باشد و در آن تعاملات بین افراد مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.

در این کتاب به وضوح مشخص شده است که رفتار فرد تا چه میزان باعث تغییر در رفتار دیگران می شود و یا رفتارهای حاصله بر فرد تا چه میزان از افراد دیگر بهره گرفته است.

بعد از آن مارچیسون در سال ۱۹۳۵ کتابی را در این شاخه نگاشته است. یکی دیگر از کتاب های معروف در زمینه Social Psychology نوشته مورفی می باشد که در آن ۱۰۰۰ مورد مختلف از رفتارهای انسانی را مورد مطالعه قرار داده است.

آقای کلاینبرگ نیز در مورد رشد شخصیت افراد و تعاملات اجتماعی کتاب های زیادی را در سال های بین ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ نگاشته است، که کتاب های مفیدی برای شناخت تعریف روانشناسی اجتماعی به حساب می آیند.

موضوعات تحت بررسی در روانشناسی اجتماعی

از مهمترین موضوعات قابل بررسی در این شاخه از علم روانشناسی، مربوط است به رقابت کردن در بین گروه، همکاری های متقابل، پیشی گرفتن، ستیزه جویی، رئیس بودن و به طور کلی کنش های گروهی بین افراد می باشد.

به عبارت دقیق تر و بهتر می توان گفت که موضوع اصلی تحقیق در مورد روانشناسی اجتماعی به قرار زیر است:

• تاثیر مستقیم جامعه به فرد با قبول کامل فرد و تاثیر پذیرفتن از آن.
• تاثیر فرد بر جامعه که بارزترین مثال آن رهبر بودن می باشد که به طور اساسی می تواند بر تمامی احساسات، مذهب، رفتار و … در جامعه تاثیر گذارد.
• رابطه های دو یا چند نفره بین افراد و تاثیر بسیار زیاد آن بین گروه که می تواند شامل: رقابت بین افراد، ایجاد جنگ و ستیز و یا حتی سازگاری کامل آنها با هم باشد.
• اثر بخشی پدیده های اجتماعی بر روحیات، افکار، احساسات و …
• قرار گرفتن در محیط هایی که بر روی افکار تاثیر غیر مستقیم داشته باشد. شامل: ارتباطات به صورت اینترنتی، جمعی، نگرش های مختلف، نظریه های قالبی

مهمترین و اصلی ترین بحث در علم روانشناسی اجتماعی مربوط به ذهن افراد می باشد. ذهن عاملی است که برخی از رفتارهای اجتماعی را تایید کرده و تحت تاثیر آن قرار می گیرد و برخی از عوامل اجتماعی نیز بر روی ذهن اثرات غیر مستقیم دارند. مثلا دیدن فیلم های اکشن و جنگی باعث اثر گذاشتن غیر مستقیم بر ذهن افراد می شود و آن را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

همچنین دیدن تبلیغات مختلف بر روی شبکه های اجتماعی و تکرار مداوم آن باعث اثر گذاشتن تدریجی بر ذهن خواهد شد. ظهور عوامل مخرب دیگر بر افراد، استرس می باشد که در روانشناسی اجتماعی امروزی مورد مطالعه قرار می گیرد و باید راهی برای جلوگیری از بروز آن بر فرد توسط روانشناسان اندیشیده و اجرایی شود.

درباره ما:

تیم روانشناسی ستگاران روشنی وجود ارائه دهنده انواع مطالب روانشناسی و روانشناختی از جمله  : پاکسازی ضمیر ناخودآگاه ، و هم چنین افزایش و توسعه ی مهارت های فردی ،خود باوری، مدیتیشن و دیگر مسائل روانشناسی کودک و مشاوره ازدواج در خدمت شما عزیزان هستند .